Digitale oplossing voor inzicht medische inzetbaarheid met waarborgen privacy militair

De inzetbaarheid van de individuele militair is een cruciale factor voor de gereedstelling van hun eenheid. Inzicht hebben in de individuele inzetbaarheid en hierop sturing kunnen geven is belangrijk om tijdig militairen beschikbaar te stellen die voldoen aan gestelde eisen. Binnenkort worden veranderingen doorgevoerd in hoe de medische inzetbaarheid van militairen wordt beoordeeld en gedeeld. Medisch inzetbaar betekent dat militairen geen medische klachten of behandelingen hebben die hen kunnen belemmeren om ingezet te worden. Tijdens de CMC-commissievergadering van 4 september gaven Stan Aldenhoven, Hoofd Medische Informatie Management (CIO MGZ), en Arieke Kocx-Verkerk, Senior Informatiemanager team Personele Gereedheid, een toelichting over de veranderingen en wat deze voor de organisatie en de militair betekenen.

Stan Aldenhoven: “Aanleiding voor deze veranderingen is het besluit van de Hoofddirectie Personeel (HDP) in maart 2023 dat operationeel commandanten geen inzicht mogen hebben in medische gegevens die vallen onder het medisch geheim. De Dental Fitness score en vaccinatiestatus van militairen die tot dan toe werden gedeeld met de operationeel commandanten vallen hieronder. Het besluit betekende dat commandanten niet langer meer inzicht hadden in de medische inzetbaarheid van de militairen binnen hun eenheid en relevante sturingsinformatie misten. Vanuit de OPCO’s is aangegeven dat dit een urgent knelpunt vormt voor het gereedstellingsproces en de verantwoordelijkheid die de commandant hierin heeft.

Dit vraagstuk is voorgelegd aan de Expertisetafel IGO Wasstraat (InformatieGestuurd Optreden). In samenwerking met de HDP en de Defensie Gezondheidszorg Organisatie (DGO), heeft zij een oplossing bedacht die voorziet in de verstrekking van de benodigde informatie aan commandanten en dat het medisch geheim wordt nageleefd.”

Hoe werkt het zo meteen in de praktijk?

Vanuit het Elektronisch Patiënten Dossier (EPD) systeem D-HIX kan de arts voortaan rechtstreeks een digitale vragenlijst voor medische inzetbaarheid bij (groepen van) individuele militairen uitzetten in de Defensie gezondheidsapp Perfyso. Deze gezondheidsapp is begin mei in productie genomen. De militair kan hiermee onder andere medische gegevens digitaal ophalen en bewaren in een persoonlijk medisch dossier (PGO) en informatie veilig uitwisselen met zorg- en hulpverleners. In de komende jaren zullen hier verschillende nieuwe zorg-op-afstandsdiensten aan worden toegevoegd. De militair beantwoordt in Perfyso de vragen over zijn medische inzetbaarheid en stuurt deze digitaal terug naar D-HiX.
De arts ontvangt via het EPD (D-HIX) de antwoorden op de vragenlijst en de Dental Fitness score. Daarnaast vindt automatisch in D-HiX een controle van het medisch dossier van de militair plaats. Al deze gegevens worden digitaal verwerkt en getoond op het scherm van de arts in D-HiX, zonder dat papieren documenten of e-mails nodig zijn. Uitsluitend medici hebben toegang tot D-HiX en deze gegevens worden niet gedeeld met niet-medici, zoals operationeel commandanten.

Op basis van deze informatie beoordeelt de arts de medische inzetbaarheid van de militair. Als dit voor de beoordeling nodig is, wordt de militair nog uitgenodigd voor een aanvullend consult of lichamelijk onderzoek. De beoordeling van de arts leidt tot een eindoordeel: inzetbaar of niet inzetbaar. Het eindoordeel wordt in rapportages gedeeld met de operationeel commandanten. De militair krijgt het eindoordeel digitaal in de Perfyso-app, inclusief advies.

Stoplicht groen of rood

“Gekozen is voor rapportage van de medische inzetbaarheid middels een stoplichtsysteem: groen betekent inzetbaar, rood betekent niet inzetbaar. In de toekomst kan het worden uitgebreid met beoordelingen zoals “inzetbaar tenzij” of “niet inzetbaar mits” of met codes wat bij beperkte inzet wel en wat niet kan”, vult Stan aan. “De commandant ziet dus alleen de einduitslag van de beoordeling (groen of rood) zonder details over de medische toestand van een militair. Dit waarborgt het medisch geheim en voorkomt dat gevoelige informatie van de militair onterecht wordt gedeeld.”

Als je als militair als niet inzetbaar wordt beoordeeld, zal de commandant dit zien in zijn dashboard, maar zonder verdere details. Hierdoor krijgt de commandant de informatie die nodig is voor het gereed stellen van zijn eenheid, maar blijft het medisch geheim gewaarborgd.

Toegang en beveiliging van App

Perfyso is sinds mei beschikbaar voor militairen die patiënt zijn bij het CMH en het MRC. Inmiddels maken zo’n 3000 militairen al gebruik van de app. De Perfyso app is te downloaden op iedere mobiele device (Android of Apple). De activering van de app vereist een uitnodiging, via een QR-code die te krijgen is bij de gezondheidscentra. Dit zorgt voor extra beveiliging en voorkomt ongeautoriseerde toegang tot persoonlijke gegevens en de digitale diensten binnen de app.

Toekomstige plannen

Defensie is de eerste in Nederland die tandheelkundige dossiers beschikbaar gaat stellen via de app Perfyso. Hierin werkt Defensie samen met Medmij die de regels opstelt voor het veilig en betrouwbaar uitwisselen van gezondheidsgegevens tussen zorggebruikers en zorgverleners. Naar verwachting zal voor de zomer van volgend jaar dit mogelijk worden. Dit en andere verbeteringen die op de planning staan, dragen bij aan een volledigere en accuratere beoordeling van de medische inzetbaarheid en betere adviezen en begeleiding van militairen om inzetbaar te zijn en te blijven. Ook is er een wens om het mentaal welzijn van de militairen in de toekomst in de medische inzetbaarheidsbeoordeling mee te nemen. Bijvoorbeeld door een zelfbeoordelingstest voor mentale inzetbaarheid toe te voegen. Deze test zou artsen kunnen helpen bij het starten van eventuele ondersteuningstrajecten.

Planning

De technische oplossing voor de nieuwe processen is gepland om eind september gereed te zijn. Na grondige tests zal de implementatie in de maanden erna worden uitgerold en worden gecommuniceerd richting militairen en commandanten. Het streven is dat de toepassing in Perfyso na oplevering in april 2025 door zo’n 50.000 militairen wordt gebruikt.

De CMC vraagt naar aanleiding van de presentatie om meer gedetailleerde informatie te verstrekken over de IGO-methodiek en de keuzes die zijn gemaakt tijdens de ontwikkeling van het systeem middels een adviesaanvraag. Dit helpt de CMC bij het verkrijgen van een volledig inzicht in de gemaakte afwegingen.